Rouwverwerking.
Na de uitvaart.
Rouwverwerking
Verlies en rouw, vroeg of laat maken we het helaas allemaal mee. Een verlieservaring kan je behoorlijk van je stuk brengen. Je worstelt met allerlei gevoelens en probeert het verlies een plek te geven. Tijd heelt een groot gedeelte van de pijn, maar lang niet alles.
Wij helpen je graag. Dit doen wij met passende hulp, maar ook met het bieden van informatie. Lees hier wat rouw(ver)werk(ing) of rouwarbeid precies is, welke rouw symptomen je kunt herkennen, de soorten rouw die er zijn en hoe je beter om kunt gaan met verlies.
Wat is rouw?
Het omgaan met verlies wordt rouwen genoemd en doet veel met iemand. Rouw komt voor bij elke vorm van verlies. Het betekent dat jij langzaam went aan het idee van het verlies en dat jij de nieuwe situatie langzaam begrijpt. Dit is makkelijker gezegd dan gedaan: omgaan met rouw en verlies kan erg moeilijk zijn. Bij rouwen is er geen goed of fout, je rouwt op jouw manier!
Wat voel je bij rouw en wat zijn de klachten?
Rouwen kan samen gaan met allerlei (heftige) verschijnselen. Wat je voelt bij rouw is bij iedereen verschillend. Heel de wereld en het dagelijkse leven gaat door. Dat kan pijn doen. Het liefst zou je het willen uitschreeuwen: stop even. Naast emotionele gevoelens zoals verdriet, boosheid, eenzaamheid, piekeren, hulpeloosheid en/of ontevredenheid, kan rouw ook voor lichamelijke reacties zorgen. Denk hierbij aan moeheid, hoofdpijn, concentratieproblemen, slaapproblemen en verminderde eetlust.
Hoe lang duurt een rouwproces?
Hoe lang een rouwproces duurt is lastig te zeggen omdat het zo sterk verschilt per persoon. Aan rouw zit geen tijdslimiet. Over het algemeen nemen de negatieve gevoelens af met de tijd en voelen de meeste zich na een bepaalde tijd beter. Dit is vaak ongeveer een jaar. Maar soms kan het na een jaar nog steeds zo intens zijn als in het begin.
Symptomen van rouw- en verliesverwerking
Het is een belangrijk om te weten dat het kan zijn dat het kan zijn dat niet iedereen deze symptomen herkent. Voorheen werd er nog gedacht dat rouwarbeid(verwerking) in een vaste volgorde aan fasen verliep. Alleen is dit niet zo. Iedereen ervaart de impact en intensiteit van de symptomen anders en er is geen vaste volgorde. Het kan dus zo zijn dat jij je niet herkent in alle symptomen hieronder. Iedereen heeft zijn eigen persoonlijke rouwproces. Wel kunnen de onderstaande factoren helpend zijn voor de rouwverwerking:
- Copingstrategieën: Wat onderneem je om om te kunnen gaan met je gevoelens en gedachten? Ontwijk je ze of praat je erover? Voor de verwerking kan dit verschil maken.
- Steun van naasten.
- Religie of spiritualiteit: Dit heeft vooral te maken met overtuigingen en de afsluiting/acceptatie die bij rituelen komen kijken.
- Praktische zaken die geregeld moeten worden: verloopt dit goed of moeizaam?
Ontkenning
Soms is het lastig om te geloven dat het verlies echt is. Het dringt nog niet tot je door dat er iets groots/belangrijks uit je leven gehaald is of dat de dierbare er niet meer is. In deze fase kun je gedachten hebben dat het niet waar is of dat het misschien allemaal niet zo erg is als het lijkt. Geen zorgen, dit is een normale afweerstrategie. Dit kan weer overgaan wanneer jij je volledig bewust bent geworden van het verlies.
Protest
Ook kan het lastig zijn om te accepteren dat het verlies echt is. Hierbij kun je boos zijn op alles en iedereen. Je kunt gedachten hebben zoals “Waarom ik?” of “Waarom nu?”. Het verlies kan als oneerlijk aanvoelen. Uiteindelijk zullen deze boosheid en tegenstrijdige gedachten, minder worden.
Onderhandelen en vechten
Als de boosheid of tegenstrijdige gedachten gezakt zijn, kun je helderder naar het verlies kijken. Het kan zijn dat je probeert er alles aan te doen om de pijn van het verlies zo klein mogelijk te maken. Soms worden er doelen gesteld en beloftes gedaan voor de toekomst, om dit soort pijn in de toekomst te voorkomen. Denk hierbij aan meer tijd besteden aan een dierbare of extra inzet tonen op je werk of in een relatie. Ook kan het zijn dat rituelen voor jou helpend zijn.
Deze onderhandelingen en rituelen stellen jou in staat om een nieuw kader te bouwen voor jouzelf binnen dit rouwproces. Hoe gaat mijn leven eruit zien?
Depressiviteit
Als het diep tot je is doorgedrongen wat het verlies betekent voor jou, kan het opnieuw lastig worden. De pijn lijkt uitzichtloos en is niet meer te ontkennen. Je kunt last krijgen van depressieve symptomen: verdriet, weinig zin, denken dat niets meer helpt, geen eetlust en/of lusteloosheid. Ook kun je in deze fase last hebben van spijt. “Waarom heb ik niet genoeg gedaan?” of “Waarom ben ik niet genoeg langs geweest?”. Weet ook dat deze gevoelens en gedachten niet meer dan normaal zijn.
Aanvaarding
Uiteindelijk zullen de negatieve gevoelens minder worden en probeer je het verlies te accepteren. Dit komt echter in golven. De ene dag kan het beter met je gaan maar de dag erna kunnen de gevoelens weer erger geworden zijn. Het gaat hier vooral om het feit dat je het verlies een plekje kunt geven en met het verlies leert leven. Hoe snel dit gebeurt bij iemand, verschilt sterk per persoon. Je kunt rouwen ook zien als transformeren: met behulp van een professional ga je je anders verhouden tot dat wat je bent verloren en ook tot het leven. Transformeren hoeft geen eindstation te hebben. Je kunt het telkens blijven doen, op vele momenten in je leven. Telkens wanneer jij het verlies ervaart en/of ermee geconfronteerd wordt.
Hoe steun je iemand die rouwt?
Verlies en rouw, vroeg of laat maken we het helaas allemaal mee. Een verlieservaring kan je behoorlijk van je stuk brengen. Je worstelt met allerlei gevoelens en probeert het verlies een plek te geven. Tijd heelt een groot gedeelte van de pijn, maar lang niet alles.
Wij helpen je graag. Dit doen wij met passende hulp, maar ook met het bieden van informatie. Lees hier wat rouw(ver)werk(ing) of rouwarbeid precies is, welke rouw symptomen je kunt herkennen, de soorten rouw die er zijn en hoe je beter om kunt gaan met verlies.
TIPS
Ondanks dat rouwen een persoonlijk proces is, vind je het misschien wel fijn om wat handvatten te krijgen die het rouwen wat kunnen verlichten. Wij ondersteunen je graag met deze tips:
TIP 1
Praat erover
Het kan fijn zijn om met mensen te praten over je gevoel en het verlies. Dit kan bijvoorbeeld met een vriend, een familielid, een lotgenoot of bijvoorbeeld een psycholoog.
TIP 2
Rust uit en zorg voor jezelf
Rouwen kan veel energie kosten. Het is dan belangrijk dat je aan je gezondheid en welzijn blijft denken. Probeer genoeg te slapen, goed te eten en doe dingen die je leuk vindt of waarvan je ontspant.
TIP 3
Neem de tijd
Gun jezelf de tijd om te rouwen. Het is normaal dat je aan het begin niet weet hoe je om moet gaan met het verlies. Het verdriet kan blijvend zijn, maar naarmate de tijd vordert, leer je vaak met het verlies omgaan.
TIP 4
Blijf in contact en ga de deur uit
Natuurlijk heb je tijd voor jezelf nodig om te rouwen. Maar pas op dat je jezelf niet te veel afsluit. Blijf in contact met vrienden en familie of ga bijvoorbeeld de deur uit om een stuk te wandelen of een eindje te fietsen.
Welke hulp is er.
Landelijk Steunpunt Rouw
Na de uitvaart als de drukte voorbij is, dringt de ware omvang van een ingrijpend verlies pas echt door en begint het echte rouwen. Familie en vrienden spelen daarin een belangrijke rol. Ook kun je je toevlucht zoeken bij een pastoraal werker. Voor hulp of advies kun je ook contact opnemen met het Rouwzorgloket van het Landelijk Steunpunt Rouw (LSR). Zij bieden je hulp, zowel op emotioneel als zakelijk gebied.
Voor meer informatie: info@landelijksteunpuntrouw.nl.
Bellen kan ook: (033) 461 68 96.
Rouw- en verliesverwerking verloopt bij ieder persoon anders, daar is geen draaiboek voor.
Professioneel organizer
In de dagen en weken na de uitvaart komt er veel op uw af, niet alleen de rouw van het verlies maar ook de financiële zaken en overige administratie. Er moet veel geregeld worden om de nalatenschap af te wikkelen. Het is niet zo gek als u hier tegenop ziet en hulp bij nodig heeft. Komt u daarom liever in contact met een persoonlijke mediator, dan helpen wij u daar graag bij.
Een Professional Organizer kan u helpen met de administratie, boedelafwikkeling, afwikkeling van de nalatenschap maar ook met het uitzoeken van spullen en het herinrichten van het huis.
Digitale nalatenschap
Als je overlijdt gaan je bezittingen in de regel naar je erfgenamen. Zij worden zo de nieuwe eigenaar van bijvoorbeeld je racefiets of je platencollectie. Maar wat gebeurt er met je digitale bezittingen? Kan je je Instagram-account ook na laten aan iemand?
Digital Life Legacy kan de computer, laptop, telefoon, tablet en zelfs navigatiesystemen van de overledene toegankelijk maken, vaak ook als deze beveiligd zijn door een onbekend wachtwoord of toestelcode. Hierdoor is het mogelijk om weer toegang te krijgen tot de bestanden die op deze apparatuur zijn opgeslagen.
Daarnaast kunnen zij beschadigde data herstellen. Cassettebandjes, tapes, foto’s dia’s en videobanden digitaliseren.
Verlies van Baby
tichting Phéron helpt door steun te bieden aan hen, die het verdriet moeten dragen van het verlies van een baby.
Als je ouder wordt van een kindje die niet mocht blijven, stort je wereld in. Na het afscheid blijven de ouders achter met lege handen en een ontroostbaar hart. Hoe nu verder? Voor onszelf, voor ons gezin? Hoe kunnen we het verlies en gemis dragen? Wie kan ons steunen? Wat als je samen even niet kunt praten of elkaar kunt begrijpen? De troostcoaches via Stichting Phéron zijn beschikbaar voor rouwende ouders en willen u graag helpen. Speciaal voor lotgenoten van Stichting Phéron biedt elke troostcoach op deze pagina geheel kosteloos een kennismaking, consult, workshop of een themabijeenkomst aan. Kun jij professionele steun gebruiken? En zou je dit vrijblijvend een eerste keer willen ervaren? Bekijk dan de profielen van onze troostcoaches en mail naar info@stichtingpheron.nl, wij brengen jullie in contact.
